Мастера римской прозы. От Катона до Апулея. Истолкования (Альбрехт) - страница 28

Глава И. Два великих оратора: Гай Гракх (154-121 г. до Р. X.) и Цицерон (106-43 г. до Р. X.)

Г. Гракх: Из речи

«De legibus promulgandis»

(Об обнародовании законов,

122 Г. ДО Р. X.)123

Nuper Теапит Sidicinum consul venit. uxor eius dixit se in balneis virilibus lavari veile, quaestori Sidicino M. Mario datum est negotium, uti balneis exigerentur, qui lavabantur. uxor renuntiat viro parum cito sibi balneas traditas esse et parum lautasfuisse. idcircopalus destitutus est inforo, eoque adductus suae civitatis nobilissimus homo M. Marius, vestimenta de- tracta sunt, virgis caesus est. Caleni, ubi id audierunt, edixe- runt, ne quis in balneis lavisse vellet, cum magistratus Romanus ibi esset. Ferentini ob eandem causam praetor noster quaestores abripi iussit: alter se de muro deiecit, alter prensus et virgis caesus est.

Недавно консул прибыл в сидицинский Теан124. Его супруга заявила, что она желает воспользоваться мужскими банями. Сидицинскому квестору Марку Марию было дано задание удалить из бань публику. Супруга сообщает своему мужу, что бани были сданы недостаточно быстро и были недостаточно чисты. Потому на форуме был поставлен столб. Туда был приведен знатнейший человек в своем городе, Марк Марий. У него было сорвано с тела платье, и он был высечен. Когда об этом услышали каленцы, они издали эдикт: если там будет римское должностное лицо, никому из местных не позволено использовать бани. В Ференти- не на том же основании наш претор приказал задержать квесторов: один сбросился со стены, другой был схвачен и высечен розгами.

Цицерон против Верреса125

Ipse inflammatus scelere et furore in forum venit; ardebant oculi, toto ex ore crudelitas eminebat. exspectabant omnes, quo tandem progressurus aut quidnam acturus esset, cum repente hominem proripi atque inforo medio nudari ac deligari et vir- gas expediri iubet. clamabat ille miser se civem esse Romanum, municipem Consanum; meruisse cum L. Raecio, splendidissi- mo equite Romano, qui Panhormi negotiaretur, ex quo haec Verres scire posset, turn iste: se comperisse eum speculandi causa in Siciliam a ducibus fugitivorum esse missum; cuius rei neque index neque vestigium aliquod neque suspicio cuiquam esset ulla) deinde iubet undique hominem vehementissime verberari. 162. caedebatur virgis in medio foro Messanae civis Romanus, indices, cum interea nullus gemitus, nulla vox alia illius miseri inter dolorem strepitumque126 plagarum audiebatur nisi haec: «civis Romanus sum!» hac se commemoratione civitatis omnia verbera depulsurum cruciatumque a corpore deiecturum